135 000 huishoudens in Vlaanderen kennen energiearmoede en kunnen de energierekening niet of moeilijk betalen. Ook in onze regio is dit een groot probleem. Als Avansa geloven we dat iedereen op zijn of haar manier een steentje kan bijdragen aan klimaattransitie en vooral dat we ons daarin als samenleving laagdrempelig en fair moeten organiseren.
Katrien Heirman werkt als adviseur lokaal woon- en energiebeleid bij de intercommunale SOLVA. Met het project Papillon pakt SOLVA samen met de lokale besturen de energiearmoede aan in Zuid-Oost-Vlaanderen en bouwen ze aan een sociaal rechtvaardige klimaattransitie. Dit project wordt gesubsidieerd door de provincie Oost-Vlaanderen in het kader van het project Energieambassadeurs.
Tijdens de State of the Region (lees ook het voorwoord op pagina 4 van onze najaarsbrochure) informeerde ze ons over Papillon.
Wat houdt het project Papillon in?
Papillon is een project van SAAMO, het vroegere Samenlevingsopbouw, en de producent Bosch. Mensen met een beperkt budget kunnen tegen een kleine maandelijkse huurprijs een energiezuinig, kwalitatief huishoudtoestel van Bosch leasen, over een periode van maximaal 10 jaar. Het gaat om bijvoorbeeld een wasmachine, droogkast, vaatwasser, was- droogcombinatie en koeldiepvriescombinatie. In de maandelijkse huurprijs zijn onderhoud en vervanging inbegrepen, een mooi meegenomen voordeel. Na de periode van 10 jaar worden de toestellen opgehaald door Bosch.
SOLVA biedt ook kleine aanpassingen aan de woning gratis aan, om de toestellen veilig te installeren.
Waarom dit project uitrollen in onze regio?
Mensen met een klein inkomen voelen de energiecrisis dubbel en dik. Er zijn vaak geen centen voorhanden om een zuinig A++ of A+++ (en dus duurder) toestel aan te kopen. Daardoor loopt
de energierekening hoog op. Op een beperkt budget weegt dit zwaar door. Zo ontstaat een vicieuze cirkel. Bovendien zijn wij vanuit SOLVA ook begaan met de impact op het klimaat.
Minder verbruik is ook minder CO2. We ondersteunen de lokale besturen in de ontwikkeling en uitvoering van hun klimaatplannen. Met dit project hopen we mensen te bereiken die anders uit de boot vallen, omdat ze niet over de nodige middelen beschikken.
Hoe helpt dit een huishouden met energiearmoede vooruit?
We horen vaak dat gezinnen hun huishoudtoestel niet vervangen zolang het nog werkt. Vaak vergeet men echter dat oude toestellen méér energie verbruiken en die energie is zeer duur geworden. Een oud toestel vervangen door een nieuw energie-efficiënt toestel bespaart onmiddellijk op de elektriciteitsfactuur.
Anderzijds gebeurt het ook dat mensen een toestel aankopen dat goedkoper is, of tweedehands. Deze aankoop is vaak voordeliger, en dus haalbaar en betaalbaar. Maar op langere termijn kost dit heel veel geld, want deze toestellen zijn niet energiezuinig.
Een bedrijf doet niets voor niks toch, welke voordelen ziet Bosch in deze samenwerking?
Bosch heeft de ambitie CO2-neutraal te zijn, door onder andere in te zetten op circulaire economie. Project Papillon is daar onderdeel van. Ze leasen gedurende 10 jaar de toestellen, herstellen en vervangen indien nodig. Na afloop van het contract neemt Bosch de toestellen terug voor hergebruik of recyclage. Zij kunnen uit dit project lessen trekken. Zo is het belangrijk dat de toestellen lang meegaan en er niet te veel herstellingen dienen te gebeuren. De duurzaamheid van de toestellen wordt belangrijker in dit project.
Wat zijn de concrete ambities met dit project?
We willen graag 100 toestellen in de regio plaatsen. Dit gebeurt via de OCMW’s. Momenteel zijn er reeds 4 OCMW’s in het project gestapt: Ninove, Oudenaarde, Kluisbergen en Kruisem. Andere gemeenten en steden kunnen nog steeds aansluiten door contact op te nemen met SOLVA.
Kan je iets vertellen over de ervaringen in de praktijk?
In 2018 ontstond het project in De Westhoek in West-Vlaanderen. Het eerste jaar stapten reeds 73 gezinnen in het project en konden zij zo 130 A++ en A+++ huishoudtoestellen leasen voor de duur van 10 jaar. In de regio Vlaamse Ardennen zitten we nog volop in de startfase. In Vlaanderen zijn er meerdere intercommunales die Papillon uitrollen in hun regio.
Hoe wordt ervoor gezorgd dat sociaal assistenten en mensen in armoede dit project kennen en dat men intekent?
We hebben regionaal een infovergadering georganiseerd voor maatschappelijk werkers. Bovendien organiseren we twee keer per jaar een ontmoetingsmoment voor hen. Thema’s rond energie en wonen staan dan op de agenda. We hopen hen op die manier te versterken, zodat ze meer instrumenten in handen hebben om de meest kwetsbaren in onze samenleving te helpen. De OCMW’s die deelnemen aan het project informeren de mensen in armoede die zij kennen.
Meer informatie over Papillon?
Het Papillon-project werd in België opgestart om gezinnen met een laag inkomen te helpen hun kosten te verminderen met energie-efficiënte huishoudtoestellen.
Bekijk de video:
