Komt ons voedsel morgen van over de oceaan of van bij boer Jan?
De ene houdt van een lekkere verse vis, de andere is helemaal wild van tofu of van een rood stukje vlees op de BBQ. Alles is mogelijk maar eigenlijk is dit helemaal niet zo vanzelfsprekend. Laat ons even stilstaan bij onze voedselpatronen en de manier waarop ons voedsel geproduceerd wordt.
Ons voedselsysteem is misschien wel het belangrijkste wat we hebben. Reden te meer om er zeer aandachtig mee om te gaan. Toegegeven, het geeft een gerust gevoel om ervan uit te gaan dat morgen de schappen in de winkels terug vol liggen. En dat is ook meestal zo. Maar Corona heeft ons ook verrast. Zou het zomaar even kunnen dat er een moment aanbreekt waarop dat niet meer vanzelfsprekend is? Zo een vaart loopt het gelukkig nog niet maar toch maar best voorzichtig zijn.
Laat ons beginnen bij de voedselproductie. Boeren hebben het niet altijd even gemakkelijk. Een halve eeuw geleden werden ze gedwongen om betaalbaar voedsel voor iedereen te produceren. Daarom moest op grote schaal geïndustrialiseerd worden met monoculturen, overmatig gebruik van pesticides en een steeds verder uitputtende bodem tot gevolg. Het opvallende van dit verhaal is dat zelfs de boer hier niet beter uit komt. Vaak kan hij voor de meeste van zijn producten de prijs niet eens zelf bepalen en is hij afhankelijk van de grote afnemers. Deze zorgen er op hun beurt voor dat een scherpe prijs met de supermarkten wordt onderhandeld en dat wij zorgeloos kunnen winkelen. Maar dit systeem zit toch wat fout, vind je niet? Mijn zus zei gisteren nog: “Het is aan de politiek om hier iets aan te veranderen.“ Klopt, wat meer politieke wil zou wonderen doen. Maar laat ons niet vergeten dat wij een veel krachtiger wapen hebben om verandering te stimuleren. Elke dag opnieuw kiezen wij in de winkel voor het soort voedsel dat we willen. Elke dag opnieuw kunnen wij zo onze stem uitbrengen.
Mensen worden zich ook steeds meer en meer bewust van gezond voedsel en ze willen terug weten vanwaar hun eten komt, en terecht. De manier waarop het voedsel wordt gekweekt is bepalend voor de kwaliteit ervan en bijgevolg voor je eigen gezondheid. Ook is er steeds meer aandacht voor seizoensgebonden groenten en stap voor stap beseffen we terug in welk seizoen de groenten groeien. De een merkt het op via de verlaagde prijzen in de winkel, de ander ziet het op het veld tijdens zijn Corona-wandeling of weet het gewoon. Het lijkt zo vanzelfsprekend om onze maaltijden samen te stellen met de oogsten van het veld want doen we dat niet, dan komen we sowieso terecht bij het importverhaal. Groenten die elders worden gekweekt en lange afstanden afleggen om tot op ons bord te komen. Het hoeft geen uitleg dat dit gepaard gaat met een enorme impact op het milieu, twijfelachtige productieomstandigheden en een groter risico op kwaliteitsverlies.
Hoe ziet de ideale oplossing er dan uit? Best kweken we allemaal opnieuw onze eigen groentjes. Zo versterken we onze band met voedsel en weten we precies wat we eten. Dat lijkt ideaal, maar niet iedereen heeft groene vingers of een eigen tuintje. Dan maar plan B? We kunnen eens langsgaan bij onze buren, een boer bezoeken in de buurt of ons aansluiten bij één van de vele organisaties die de producten van lokale boeren verenigen. Seizoensgebonden voedsel, geproduceerd in de buurt en met eerlijke verloning voor de boer, ook wel eens in het nieuws als: ‘De korte keten’.
Wanneer wij straks gaan winkelen stemmen wij met onze aankopen opnieuw of ons eten morgen van over de oceaan komt of van bij boer Jan.
Benieuwd naar de mogelijkheden in jouw buurt? Zoek alvast wat inspiratie in dit handige overzicht van de provincie Oost-Vlaanderen.